«15/150»
«Kadın, kocasının yatağını mazeretsiz terk ederek sabahlarsa, melekler sabaha kadar o kadına lânet ederler.» (Müslim)
Sa'y Haccın Vâciblerinden midir Rukünlerinden midir?

Şeyh Sa'd El-Haslân soruldu: Abdulmelik adlı izleyici haccın rukünleri hakkında soruyor. Diyor ki: "Haccın rukünleri üçtür." diyen kimsenin sözü doğru mudur? Bu kimse sa'y yapmayı, rukün olmaktan çıkarıyor ve "Sa'y, haccın vâciblerindendir." diyor.

Cevap: Bu, tercîh edilen görüş değildir. Doğru olan, cumhûr-u ulemânın üzerinde olduğu görüş olan: Sa'yın, haccın rukünlerinden olduğudur. Çünkü Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Muhakkak ki Allah sa'y yapmayı üzerinize farz kılmıştır. Öyleyse sa'y yapın." Öte yandan sa'y tavafa bağlıdır, tavafa eşlik eder. Bu yüzden sa'y, kendisinden önce meşrû bir tavaf yapılmadıkça geçerli olmaz. Eğer umre yapan kişi, sa'yı tavaftan önce yaparsa umresi geçerli olmaz. Eğer hacda sa'yı tavaftan önce yapar, sa'ydan önce meşrû bir tavaf yapmazsa sa'yı geçerli olmaz. Sa'y tavafa bağlıdır. Nasıl ki tavaf haccın bir ruknüdür, aynı şekilde sa'y da haccın bir ruknüdür. Bu tercîhi desteyen karînelerden biri işte budur.

Nitekim zekat da namaza bağlıdır. Aynı şekilde umre de hacca bağlıdır. Bundan dolayı sahâbe, buna benzer şeyler ile hüccet getiriyorlardı. Ebûbekir es-Sıddîk radıyallahu anh zekat vermeyenler ile yaptığı savaşta, zekat hakkında "O, Allah'ın kitabında namaz ile yanyana zikredildi." demiş, aradaki bu bağ ile hüccet getirmiştir. Aynı şekilde Abbâs radıyallahu anh umrenin vâcib olduğuna delîl getirmek isteyince, umre hakkında "Umre, hacca bağlıdır." demiştir. İşte aradaki bu bağ, bu tercîhi destekleyen hususlardan biridir. Ayrıca Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Muhakkak ki Allah sa'y yapmayı üzerinize farz kılmıştır. Öyleyse sa'y yapın."

Delîllerin tamamı, sa'y yapmanın haccın rukünlerinden biri olduğunu gösteriyor. Buna binâen haccın rukünleri dörttür: İhrâm, Arafat'ta vakfe, İfâza Tavâfı ve Sa'y.